Genel
  • 01/08/2024
  • A. Nasır Hüsso

Geleneksel olarak geniş aile yapısına sahip olan Türkmenler, aile üyeleri arasında güçlü bağlar ve dayanışma göstermektedir. Aile, çocukların yetiştirilmesi, ekonomik iş birliği ve sosyal destek için önemli bir yapı taşını oluşturmaktadır. Savaş sonrası toplumun uğradığı savaş sosyolojisi ve ekonomik sıkıntılar Türkmen toplumunda doğuma oranları düşüklük yaşanmakta, Genel olarak hane fert sayısı 7 ile 10 iken mevcut durumda bu 4 ile 3 kader gerilemiştir, Göç ve zorunlu yerinden edilme politikadan dolayı da Türkmen bölgelerin nüfusu yüzde 40 ile 30 arasına gerilemiştir.

Toplumsal Roller, Aile içinde, cinsiyet ve yaşa dayalı olarak belirgin toplumsal roller bulunmaktadır. Erkekler genellikle dış işleri (tarım, ticaret vb.) ile ilgilenirken, kadınlar ev işleri ve çocuk bakımı gibi görevleri üstlenmektedir. Ancak modernleşme süreciyle birlikte bu roller esnekleşmeye başlamış ve kadınlar ev dışı iş gücüne yönelmeye başlamıştır.

Suriye Türkmen toplumunda kadının rolü, tarihsel ve kültürel bağlamda çeşitli alanlarda önem taşır. Kadınların toplum içindeki konumu, aile yapısı, ekonomik faaliyetler, eğitim ve toplumsal katılım gibi farklı boyutlarda değerlendirilebilir.

Türkmen toplumunda kadın, aile içinde merkezi bir rol oynar. Geleneksel Türkmen kültüründe kadınlar, aile birliğinin ve ev içi düzenin korunmasında önemli bir yere sahiptir. Türkmen kadınları, çocukların yetiştirilmesi ve eğitilmesinde temel rol oynar. Çocukların ahlaki ve kültürel değerlerle büyümesi, büyük ölçüde annelerin sorumluluğundadır. Kadınlar, ev içi işlerin (yemek yapma, temizlik, çocuk bakımı gibi) büyük kısmını üstlenirler. Bu roller, aile içinde kadının saygınlığını artırır.

Türkmen kadınları, ekonomik yaşamda da aktif olarak yer alırlar. Özellikle kırsal bölgelerde tarım ve hayvancılık gibi alanlarda çalışarak aile ekonomisine katkıda bulunurlar. Kadınlar, tarlada çalışır, hayvanlara bakar ve bu ürünlerin işlenmesiyle ilgilenirler. Bu işler, kadınların aile geçimine doğrudan katkıda bulunmasını sağlar.

Türkmen kadınları, geleneksel el sanatları ve dokuma gibi alanlarda üretim yapma becerilerine sahiplerdir. Bu ürünler uzun süren siyasi rejimlerin baskı ve kapanma süreçlerinde kültürel mirasın korunmasına da yardımcı olmuştur.

Eğitim, Türkmen kadınlarının toplumsal konumunu güçlendiren önemli bir faktördür. Geleneksel olarak kız çocuklarının eğitimi, erkek çocuklarının eğitimi kadar yaygın olmayabilir, ancak son yıllarda bu konuda ilerlemeler kaydedilmiştir. Türkmen kadınları, eğitim olanaklarına eriştiklerinde toplumda daha aktif ve bağımsız roller üstlenebilmektedirler.

Eğitimli kadınlar, öğretmenlik, hemşirelik ve diğer hizmet alanları ve mesleklerde çalışarak topluma katkıda bulunmaktadırlar.

 Türkmen kadınlarının toplumsal rollerinde de bu önemli değişim savaş koşulların yol açtığı zorluluklar, kız çocukların eğitme erişmeleri ve göç önemli bir etken olmuştur. 

Aslında bir başka ifadeyle savaş, kadınların üzerindeki ekonomik ve sosyal baskıları artırmış, birçok kadın ailelerini geçindirmek için daha aktif rol almak zorunda kalmıştır savaştan önce tarım sektörü dışında çalışmayan Türkmen kadınları savaşın zorlukları ve göç şartlarından dolayı sanayi işçilik ve hizmet sektöründe faaliyet göstermeye başlamıştır.

Savaş nedeniyle göç etmek zorunda kalan Türkmen kadınları, gittikleri ülkelerde yeni yaşam koşullarına uyum sağlamak ve ailelerini desteklemek için mücadele ederken bir yandan da 'Kültürel Değişim ve Modernleşme ‘sürecini de başlatmış bulunmaktadırlar özelikle bu alanda liderlik eden eğitimli Türkmen kadınlar olmuştur.

Türkmen kadınları özelikle Türkiye ve AB toplumuyla buluşması geleneksel rollerinin köklü değişimine yol açmakla birlikte farklı etnik gruplara bağlı evlilik kültürel ve ekonomi değişmeye uğratan başlıca nedenlerden biri olmuştur.   

Suriye'de yaşamaya devam eden Türkmen kadınlar ise genel olarak Gelenek ve Modernlik Kadınlar, bir yandan geleneksel rollerini sürdürürken, diğer yandan modern yaşamın gerekliliklerine adapte olmak için büyük bir mücadele vermektedirler. Bu süreç, kadınların toplumsal statüsünü güçlendirmektedir.

Suriye'de devam eden savaştan dolayı birtakım zorluklar ve engellerle karşılaşan Türkmen kadınları başta eğitim, ekonomik krizi, eşitsizlik ve aile fertlerin çeşitli ülke ve bölgelere dağılımı. Eğitim imkanlarına erişimde yaşanan zorluklar ve cinsiyet eşitsizliği, Türkmen kadınlarının toplumsal ve ekonomik rollerini kısıtlamıştır. Ancak, özgürleştirmiş bölgelerde son yıllarda bu alanda ilerlemeler kaydedilmektedir.

Güvenlik ve İstikrar, Suriye'deki savaş ve çatışma ortamı, Türkmen kadınlarının güvenlik ve istikrarını tehdit etmiş, toplumsal rollerini yerine getirmelerini zorlaştırmıştır ve dönem içinde radikalleşme ve toplumsal baskıyla ile de yüzleşmek ve mücadele etmek zorunda kalmıştır. 

 

Suriye tarihinde Türkmen kadınları, topluluklarının sosyal ve kültürel yapısında her zaman merkezi bir rol oynamışlardır. Tarihin farklı dönemlerinde değişen koşullara uyum sağlayarak, ailelerinin ve topluluklarının refahını sürdürmek için önemli sorumluluklar üstlenmişlerdir. Eğitim ve modernleşme süreçleriyle birlikte, Türkmen kadınlarının rolleri çeşitlenmiş ve güçlenmiştir.

Suriye tarihinin farklı dönemlerinde Türkmen kadınlarının rolleri, sosyal, ekonomik ve kültürel alanlarda önemli yer tutmuştur. Türkmen kadınları, topluluklarının devamlılığı ve kültürel mirasın korunmasında kilit rol oynamışlardır.

Sonuç olarak, Suriye Türkmen toplumunda kadınlar, aile ve toplumsal yaşamda merkezi bir rol oynar, ekonomik faaliyetlere aktif olarak katılır ve eğitimle birlikte toplumsal konumlarını güçlendirmektedirler. Savaşın etkileri ve modernleşme süreci, kadınların rollerinde önemli değişimlere yol açmış ve kadınların toplum içindeki önemini artırmıştır.