Suriye, 1920-1946 yılları arasında Fransız Mandası altında kalmıştır. Bu dönemde Fransa'nın uyguladığı ekonomik politikalar ve altyapı projeleri, Suriye'nin ekonomik gelişimine çeşitli şekillerde etki etmiştir. İşte Suriye'deki Fransız Mandası dönemindeki başlıca ekonomik gelişmeler:

Tarım, Modernizasyon, Fransız Mandası altında tarım sektöründe bazı modernizasyon girişimleri gerçekleştirildi. Yeni sulama teknikleri ve tarımsal makinelerin tanıtılması, tarım üretiminde verimliliği artırmayı amaçladı.

Ürün Çeşitlendirmesi, Pamuk, buğday ve zeytin gibi temel tarım ürünlerinin üretimi teşvik edildi. Ayrıca, tarımsal ürünlerin ihracatı da desteklendi.

Sanayi ve Ticaret, Sanayi Tesisleri: Fransız yönetimi, özellikle tekstil ve gıda işleme gibi hafif sanayilerin gelişimini teşvik etti. Ancak, Suriye'deki sanayileşme seviyesi genel olarak sınırlı kaldı.

Ticaret, Fransız Mandası dönemi, ticaretin canlanmasına yardımcı oldu. Suriye'nin stratejik konumu, bölgesel ticaret yollarında önemli bir merkez haline gelmesini sağladı ayrıca Fransızların Suriye altyapısına önemli yatırımlar yapmışlardır özelikle Demiryolları, Fransız Mandası döneminde demiryolu ağı genişletildi. Halep, Şam ve Lazkiye gibi büyük şehirler arasında demiryolu bağlantıları kuruldu. Bu, iç ticaretin ve mal taşımacılığının kolaylaşmasını sağladı. Karayolu altyapısı da iyileştirildi ve genişletildi. Bu, kırsal alanların şehir merkezlerine bağlanmasını ve tarım ürünlerinin pazarlara daha kolay ulaşmasını sağladı. Limanlar alanında Lazkiye ve Tartus gibi liman şehirlerinde altyapı yatırımları yapıldı. Bu limanlar, deniz ticaretinin gelişmesini sağladı ve Suriye'nin Akdeniz'e açılan kapıları haline geldi.

Fransız Mandası, Suriye'de yeni bir para birimi olan Suriye lirasını (SYP) tanıttı. Bu, ekonomik istikrarı sağlamayı ve ticari işlemleri kolaylaştırmayı amaçladı. Bankacılık sektörünü düzenlemeye ve modernleştirmeye çalıştı. Bankacılık hizmetlerinin yaygınlaşması, ticaret ve sanayi sektörlerinin finansman ihtiyaçlarını karşılamayı hedefledi.

Ekonomik gelişmeler, Suriye toplumunda sosyal ve ekonomik eşitsizliklerin derinleşmesine de yol açtı. Büyük toprak sahipleri ve şehirli elitler, bu dönemde ekonomik kazançlar elde ederken, kırsal kesimdeki yoksul nüfus daha az fayda sağladı.

Fransız Mandası dönemi, Suriye'nin ekonomik yapısında önemli değişiklikler getirdi. Bu dönemde atılan adımlar, Suriye'nin modern ekonomik yapısının temellerinin atılmasına katkıda bulundu. Ancak, Fransız yönetiminin öncelikleri ve politikaları, Suriye'nin tam anlamıyla bağımsız ve dengeli bir ekonomik gelişme sağlamasını engelleyen bazı sınırlamalar da getirdi.

Fransız Mandası döneminde Türkmenler yeni sürece adapta olmak için dokumacılık, halıcılık ve deri işçiliği gibi zanaat dalları Türkmen toplumu içinde yaygınlaştı. Bu el sanatları hem yerel ihtiyaçları karşılıyor hem de ticari değer taşıyordu.

Türkmenler, çoğunlukla kırsal bölgelerde yaşadıkları için kırsal ekonominin dinamiklerine bağımlıydılar. Tarım ve hayvancılık, temel geçim kaynaklarıydı.

Pazar Erişimi, Türkmenler, ürettikleri ürünleri pazarlara ulaştırmak için demiryolu ve karayolu altyapısından yararlandı. Ancak, bu erişim her bölgede eşit değildi.

Kısaca, Fransız Mandası döneminde Türkmenlerin ekonomik durumu, genel olarak kırsal ekonomi ve tarım odaklıydı. Büyük toprak sahipleri ekonomik açıdan daha avantajlı konumda bulunurken, küçük çiftçiler ve zanaatkârlar daha sınırlı kaynaklarla geçimlerini sağlamak zorundaydı. Fransız yönetiminin altyapı ve eğitim yatırımları, bazı Türkmen topluluklarına fayda sağladı, ancak bu faydalar tüm Türkmenler için eşit derecede yaygın değildi. Türkmenler, ekonomik faaliyetlerinde dayanışma ve toplumsal bağlarını koruyarak bu dönemdeki zorluklara adapte olmaya çalıştılar.

1958'deki 161 nolu Toprak Reformu Kanunu ve 1959’deki 49 nolu Sanayi Kamulaştırma Kanunu, Suriye'deki Türkmen toplulukları dahil olmak üzere birçok etnik ve sosyal grubu etkiledi. Bu reformların Türkmenler üzerindeki etkisini anlamak için, bu dönemdeki politik ve ekonomik bağlamı ve Türkmenlerin sosyal ve ekonomik durumlarını göz önünde bulundurmak önemlidir.

1958 Toprak Reformu Kanunu

1958'de Suriye'de 161 nolu Toprak Reformu Kanunu, büyük toprak sahiplerinin arazilerinin kamulaştırılması ve yeniden dağıtılması üzerine odaklandı. Bu reformun temel amacı, tarımda verimliliği artırmak ve toprak mülkiyetinde daha adil bir dağılım sağlamaktı.

Toprak Dağılımı, Türkmenler genellikle tarımla uğraşan bir topluluk olduğundan, toprak reformu onları doğrudan etkiledi. Büyük toprak sahiplerin çoğu Türkmenlerdi ve bu reformla birlikte topraklarının büyük bir kısmını kaybettiler. Yeni Toprak Sahipleri, Reform kapsamında, toprağı olmayan veya az toprağı olan köylülere arazi dağıtıldı. Türkmenler arasında da bu reformdan faydalananlar olsa da yeni toprak sahiplerin çoğu Arap kökenliydi, Türkmen bölgelerinde kanunun uygulanmasıyla Türkmenler hem ekonomik güçlerini kayıp ettiler hem de bölgelerinde demografik değişim yaşandı.

1959 Sanayi Kamulaştırma Kanunu

1959'deki sanayi kamulaştırma kanunu, büyük sanayi işletmelerinin devlet kontrolüne geçirilmesini öngörüyordu. Bu politika, sanayi sektöründe daha merkezi bir ekonomik kontrol sağlama amacını taşıyordu.

Sanayi İşletmeleri, Türkmenler arasında büyük sanayi işletmeleri sahibi olanların sayısı sınırlıydı. Ancak, bu dönemde küçük ve orta ölçekli işletmelerin de etkilenmesi mümkün oldu.

Ekonomik Değişim, Türkmenlerin bir kısmı ticaretle uğraştığından, sanayi kamulaştırma politikaları dolaylı olarak ticari faaliyetlerini de etkiledi. Devlet kontrolündeki sanayi politikaları, yerel ticaret dinamiklerini değiştirdi ve Türkmenlerin ekonomik yapısında değişikliklere neden oldu.

Toprak reformu ve sanayi kamulaştırma politikaları, Türkmenlerin ekonomik ve toplumsal yapısını yeniden şekillendirdi. Toprak mülkiyetinin yeniden dağılımı, Türkmen toplumunda sosyal eşitsizlikleri azaltmaya yönelik bazı etkiler yarattı.

Göç, bazı Türkmenler, topraklarını kaybettikten sonra şehir merkezlerine göç etmek zorunda kaldı. Bu göç dalgası, Türkmenlerin kentlerde daha yoğun bir şekilde bir araya gelmesine ve topluluk olarak dayanışmalarını sürdürmelerine yol açtı.

Politik Etkiler, Bu dönemdeki politik reformlar, Türkmenlerin siyasi katılımını ve örgütlenmesini de etkiledi. Toprak reformu ve kamulaştırma politikaları, Türkmenlerin merkezi hükümetle olan ilişkilerini ve yerel yönetimlerdeki rollerini yeniden tanımladı.

Sonuç olarak, 1958'deki toprak reformu ve sanayi kamulaştırma kanunları, Suriye'deki Türkmenler için önemli değişiklikler getirdi. Ekonomik ve sosyal yapılarında dönüşümler yaşandı, ancak bu süreç aynı zamanda Türkmen topluluklarının dayanışmasını ve kültürel kimliklerini koruma çabalarını da güçlendirdi.

2012 sonrası savaşın getirdiği ekonomik zorluklar, Türkmen toplumunun günlük yaşamını derinden etkiledi. İşsizlik, yoksulluk ve temel ihtiyaçlara erişimdeki zorluklara yol açarken bir diğer yandan da Türkmenlerin toplumsal dayanışma ağlarını ve yardım mekanizmalarını güçlendirmelerine yol açtı.

Savaş, Türkmenlerin ekonomik faaliyetlerini olumsuz etkilemiştir özelikle ilk yıllarda ancak savaşın uzamasıyla ve göçle birlikte Türkmen toplumu zorluklara karşı direnç mekanizmasını geliştirerek tarımsal toplumdan modernleşme ve şehirleşme meyli göstermiştir. Tarım arazilerini ve iş yerlerini terk etmek zorunda kalan Türkmenler, Türkiye başta olmak üzere komşu ülkelere göç etmiştir. Bu durum, Türkmenlerin ekonomik faaliyetlerinde büyük bir değişime neden olmuştur.

Suriye Türkmenleri, tarih boyunca ve günümüzde çeşitli ekonomik faaliyetlerle uğraşmışlardır. Türkmenlerin ekonomik faaliyetleri, genellikle bulundukları coğrafi bölgelere ve tarihsel koşullara bağlı olarak çeşitlilik göstermiştir.

Türkmenlerin çoğunluğu kırsal bölgelerde yaşadığı için tarımsal üretim, Türkmen toplumunun ekonomik faaliyetlerinde önemli bir yer tutar. Tarım ve hayvancılık, Türkmenlerin geçim kaynaklarının başında gelir. Bitkisel Üretim, Türkmenler, buğday, arpa, mısır gibi tahıl ürünleri ve çeşitli sebze ve meyve yetiştiriciliği yaparlar. Akdeniz ikliminin etkili olduğu bölgelerde zeytin ve meyve yetiştirirken, sıcak ve yarı kuraklık bölgelerde ise fıstık ve zeytin ağaçları yetiştirmektedirler.

 Hayvancılık, Küçük ve büyükbaş hayvancılık Türkmen köylerinde yaygındır. Koyun, keçi ve sığır yetiştiriciliği, özellikle iç kesimlerde ve yayla bölgelerinde önemli bir ekonomik faaliyettir.

Ticaret ve Küçük İşletmeler, Türkmenlerin yoğun olarak yaşadığı bölgelerde sanayi ve modern ekonomik faaliyetler sınırlı olmakla birlikte Türkmenler, kırsal ekonominin yanı sıra ticaret ve küçük ölçekli işletmelerde de faaliyet göstermektedirler. Türkmen nüfusunun artması, kuraklıklar ve tarım destek projelerin yetersiz olması nedeniyle altmışlı yıllarda kırsal alanda yaşayan Türkmenler bölgelerine yakın olan büyük şehirlere doğru göç edip yeni bir ekonomi süreci de beraberinde başlatmışlardır, çeşitli zanaatkar alanında faaliyetler gösteren Türkmenler zamanla sanayii de ayakkabı ve tekstil sektörlerinde uzmanlaşırken, şehirlerde ayrıca araç tamiri atölyeleri kurarak bu alanlarda yoğunlaşmıştır.

Türkmenlerin yoğun olarak yaşadığı bölgelerde sanayi ve modern ekonomik faaliyetler sınırlı olmakla birlikte, bazı Türkmenler şehirleşme süreciyle birlikte farklı sektörlerde de iş bulmuşlardır.  

Sanayileşme Sürecinin Etkileri, Sanayileşme süreci, Türkmen toplumu üzerinde çeşitli sosyal ve ekonomik etkiler yaratmıştır geleneksel ve tarımsal toplumdan sanayileşmeye doğru değişen toplum şehir hayatını benimse ve daha fazla seküler bir topluma doğru değişim emareleri gözetlenmektedir. Ekonomik Bağımsızlık ve Kalkınmayla ifade edilen süreç, Sanayileşme, Türkmenlerin ekonomik bağımsızlıklarını kazanmasına ve bölgesel kalkınmayı sağlamalarına yardımcı olmuştur. Bu, yerel halkın yaşam standartlarında yükseltmiştir. Toplumsal Değişim, Sanayi faaliyetlerinin artması, toplumsal yapıyı da değiştirmiştir. Geleneksel tarım ve hayvancılık faaliyetlerinden, sanayi ve ticarete dayalı bir ekonomik yapıya geçiş, toplumsal değerlerde ve yaşam biçimlerinde de değişikliklere yol açmakla birlikte Eğitim ve Nitelikli İş Gücü değişimi sanayileşme sürecine farklı bir boyut kazandırmıştır ve nitelikli iş gücüne olan ihtiyacı da toplum içinde artırmıştır. Bu, eğitim seviyesinin yükselmesine ve mesleki eğitim programlarının önem kazanmasına neden olmuştur.

Çobanbey'deki sınır kapısının Türkmenler tarafından idare edilmesi ve Çobanbey OSB'nin inşası, bölgenin sanayileşme sürecinde önemli adımlar olmuştur. Ayakkabı üretimi gibi sanayi kollarının gelişimi, bölgenin ekonomik yapısını güçlendirmiş ve Türkmen toplumunun ekonomik bağımsızlığını artırarak Türkmenlerin Suriye toplumu genlinde önem ve yeni roller kazandırmıştır. Bu süreç, aynı zamanda toplumsal değişimi ve modernleşmeyi de beraberinde getirmiştir. Eğitim, istihdam ve ekonomik kalkınma alanlarında sağlanan ilerlemeler, Türkmenlerin yaşam standartlarını ve toplumsal refahını olumlu yönde etkilemiştir.

Devrimin Etkisi

Suriye Türkmenlerinin ekonomik faaliyetleri ağırlıklı olarak tarım ve hayvancılık üzerine kuruludur, ancak ticaret, el sanatları ve bazı sanayi faaliyetleri de bulunmaktadır. Devrimin etkisiyle bu ekonomik yapıda önemli değişimler yaşanmıştır.

Suriye Türkmenlerinin Çobanbey ‘de sınır kapısının idaresini ele alması ve Çobanbey Organize Sanayi Bölgesi (OSB) inşası ile özellikle ayakkabı üretimi gibi sanayileşme süreçlerini anlamak için, bu süreçlerin nasıl geliştiğini ve etkilerini açıklamak gereklidir.

Sınır Kapısının İdaresi, Çobanbey ‘deki sınır kapısının Türkmenler tarafından idare edilmesi, ekonomik ve ticari açıdan büyük önem taşımaktadır. Çobanbey, Suriye'nin kuzeyinde, Türkiye sınırına yakın stratejik bir konumda yer almaktadır. Sınır kapısının kontrolü, Türkmenler için ticaretin ve lojistik akışın sağlanması açısından kritik bir öneme sahiptir. Sınır kapısının kontrolü, Türkmenlere ticaret ve ekonomik faaliyetler açısından avantaj sağlamaktadır. Bu, bölgedeki ekonomik canlanmayı desteklemekte ve yerel halkın geçim kaynaklarını çeşitlendirmektedir.

Çobanbey Organize Sanayi Bölgesi (OSB), Çobanbey OSB'nin inşası ve gelişimi, bölgenin sanayileşme sürecinde önemli bir adım olmuştur. Bölgedeki sanayi faaliyetlerini organize ve sistematik hale getirmek amacıyla kurulmuştur. Bu bölge, çeşitli üretim tesislerine ev sahipliği yaparak, yerel ekonomiye katkıda bulunmaktadır.

  İstihdam ve Ekonomik Kalkınma OSB, bölgedeki işsizliğin azaltılması ve ekonomik kalkınmanın sağlanması için önemli bir rol oynamaktadır. Burada kurulan fabrikalar ve üretim tesisleri, yerel halk için istihdam olanakları yaratmaktadır.

Ayakkabı Üretimi ve Diğer Sanayi Faaliyetleri, Çobanbey ‘de ayakkabı üretimi gibi spesifik sanayi kolları, sanayileşme sürecinin somut örneklerindendir. Ayakkabı üretimi, Çobanbey OSB'nin önemli sanayi kollarından biri haline gelmiştir. Bu üretim hem yerel pazara hem de ihracata yönelik olarak gerçekleştirilmekte, bu da bölge ekonomisine önemli bir katkı sağlamaktadır. Ayakkabı üretiminin yanı sıra, tekstil, gıda işleme ve inşaat malzemeleri gibi diğer sanayi kollarında da faaliyetler bulunmaktadır. Bu çeşitlilik, bölgenin ekonomik yapısını güçlendirmektedir.

Tarih boyunca olduğu gibi bugün Suriye'deki Türkmenlerin ekonomik yapıları yine, bölgedeki savaş çatışmaların ve siyasi gelişmelerin etkisi altında şekillenmiştir. Türkmenlerin Suriye’de gelecekte üstlenecekleri ekonomik rolleri genel olarak siyasi çözüm şekli ve Türkmenlerin iktidar içinde temsilleri ile göceden Türkmenlerin akıbeti ve Türkmen iş adamların Suriye’ye geri dönme kararına bağlıdır.