Genel
  • 30/07/2024
  • A. Nasır Hüsso

 

 

Suriye Türkmenleri, devrim öncesi dönemde Suriye rejimi içerisinde siyasi katılım konusunda çeşitli zorluklarla karşılaşmışlardır. Suriye'nin otoriter Baas rejimi, 1960'lı yıllardan itibaren ülkeyi tek parti sistemiyle yönetmiş ve etnik azınlıkların siyasi katılımını büyük ölçüde sınırlamıştır. Türkmenler de bu azınlık gruplarından biridir.

Sınırlı temsil, Türkmenler, Suriye Parlamentosu'nda ve diğer devlet organlarında sınırlı temsil edilmişlerdir. Baas rejimi, Türkmenlerin siyasi katılımını kısıtlamış ve Türkmen kökenli bireylerin önemli mevkilere gelmesini engellemiştir. Kimlik ve Kültürel Haklar, Türkmenler, etnik kimliklerini ve kültürel haklarını ifade etmede zorluklar yaşamışlardır. Arap milliyetçiliği politikaları kapsamında, Türkmenler gibi etnik grupların kimliklerini açıkça ifade etmeleri genellikle baskıyla karşılanmıştır.

Parti Üyeliği, Baas Partisi'ne üyelik, belirli bir ölçüde siyasi katılım ve ayrıcalık sağlasa da Türkmenlerin parti içerisinde etkin bir güç haline gelmeleri zor olmuştur. Parti içindeki yüksek mevkilere erişim, çoğunlukla Arap kökenli Suriyelere ve rejime sadık olanlara verilmiştir. Baskı ve Gözetim, Türkmenler devletin sıkı gözetim ve baskı politikalarına maruz kalmışlardır. Rejim genel olarak Türkmenlere muhtemel muhalif grup olma potansiyelini içeren topluluk olarak görmesinden dolayı Türkmenlere karşı sert tutumu, Türkmenlerin siyasi ve toplumsal organizasyonlarını sınırlamıştır.

Siyasi Temsilin Yoksunluğu, Türkmenler, yerel yönetimlerde ve merkezi yönetimde yeterince temsil edilmemişlerdir. Bu durum, Türkmenlerin yerel ve ulusal politikalar üzerinde etkili olmasını zorlaştırmıştır. Devrim Öncesi Durum, Suriye Türkmenleri, devrim öncesinde genellikle rejime karşı sessiz kalmak zorunda kalmışlardır. Ancak, 2011 yılında başlayan Suriye Devrimiyle birlikte Türkmenler de daha aktif bir siyasi ve askeri rol üstlenmeye başlamışlardır. Bazı Türkmen grupları, muhalif saflarda yer alarak rejime karşı mücadele etmiş, kendi bölgelerinde savunma güçleri oluşturarak Türkmen nüfusunu korumaya çalışmışlardır.

Özetle, Suriye Türkmenleri devrim öncesi dönemde, rejimin baskıcı politikaları ve etnik kimliklerine yönelik kısıtlamalar nedeniyle sınırlı siyasi katılım göstermiş ve çeşitli zorluklarla karşılaşmışlardır. Devrim sürecinde ise Türkmenlerin siyasi sahnedeki rollerini ve etkilerini artırmıştır.

Devrim ile birlikte Türkmenler, çeşitli siyasi ve askeri gruplar içinde yer almışlardır. Bu gruplar arasında laik ve dindar eğilimleri temsil edenler bulunur. Örneğin, bazı Türkmen grupları daha seküler bir siyasi çizgi izlerken, bazıları ise İslami bir ideolojiye sahip olabilmektedir.

 

Suriye Türkmen Meclisi Dönemi

Suriye Türkmen Meclisi Suriye devrimin başlamasıyla birlikte 2013 yılında Ankara’da kurulmuştur ve ilerleyen süreçte, Suriye Türkmenlerinin siyasi katılımı ve toplum içindeki rollerini önemli ölçüde etkilemiştir. Bu etki, Türkmen toplumunun siyasi, sosyal ve kültürel alanlarda daha görünür ve aktif hale gelmesini sağlamıştır. Siyasi Katılımın Artması Suriye Türkmen Meclisi, Türkmenlerin siyasi temsilini artırmak için kurulmuş bir yapıdır. Meclis, Türkmenlerin ulusal ve uluslararası platformlarda seslerini duyurmasını sağlamış ve onların siyasi gündemde daha fazla yer almasına katkıda bulunmuştur. Koordinasyon ve Örgütlenme, Meclis, Türkmenlerin siyasi ve askeri koordinasyonunu sağlamada önemli bir rol oynamıştır. Bu yapı sayesinde Türkmenler, Suriye Devriminde daha organize ve etkili bir şekilde hareket edebilmişlerdir. Lobi Faaliyetleri Suriye Türkmen Meclisi, Türkmenlerin çıkarlarını savunmak için uluslararası alanda lobi faaliyetlerinde bulunmuş ve Türkmen davasının dünya kamuoyunda daha fazla tanınmasını sağlamıştır. BM ve diğer uluslararası platformlarda Suriye'yle ilgili anayasa ve barış görüşmelerin yanı sıra Ortadoğu politikasında etkin olan ülke ve uluslararası kuruluşlar nezdinde Türkmenleri tanıtım ve haklarını savunma faaliyetleri yürütmüştür.

Meclis süreç içinde Toplum İçindeki Rolleri daha belirgin hale getirerek toplumun değişim ve dönüşüm süreçlerini iyileştirmek ve şartları oluşturmak için lider kuruluş sorumluluğunu üstelenmiştir. Meclis toplum içinde gerçekleşen değişim ve dönüşüm dönemine ışık tutarak toplumun varoluş ve diriliş süreçlerin tamamlanması ve olgunlaşması için faaliyetlerini ve vizyonunu revize ederek Türkmen toplumunu yeni süreçlere hazırlamaya gayret göstermiştir. Bu faaliyetler toplumun tüm sinir uçlarına dokunacak ve örgütleyecek şekilde gerçeklemek için Kültürel Kimlik, Meclis, Türkmenlerin kültürel kimliklerini koruma ve geliştirme çabalarını desteklemiştir. Türkmen dili, kültürü ve geleneklerinin yaşatılması ve tanıtılması için çeşitli projeler ve etkinlikler düzenlenmiştir. Eğitim ve Bilinçlenme, Meclis, Türkmenlerin eğitim seviyesini artırmak ve toplumsal bilinçlenmeyi sağlamak amacıyla çeşitli eğitim programları ve bilgilendirme kampanyaları düzenlemiştir. Bu, Türkmen gençlerinin eğitim düzeyinin yükselmesine ve toplumsal konularda daha bilinçli bireyler olarak yetişmesine katkıda bulunmuştur.

Sosyal Dayanışma Suriye Türkmen Meclisi, Türkmenler arasındaki sosyal dayanışmayı ve yardımlaşmayı artırıcı faaliyetlerde bulunmuştur. Bu, özellikle Devrim sürecinde zor durumda kalan Türkmenlerin birbirine destek olmasını sağlamak adına tüm Türkmen STK'larını kendi şeması altına alarak faaliyetlerini etkin rol ve ihtiyaca dayalı kurarlarına göre organize etmiştir.

Güç ve Etkinlik, Suriye Türkmen Meclisi, Türkmenlerin askeri alanda da organize olmasına yardımcı olmuştur. Türkmen tümenleri ve grupları, meclisin koordinasyonuyla daha etkili bir askeri güç haline gelmiş ve Türkmenlerin kendi bölgelerini savunmalarına olanak tanımış, Suriye'nin siyasi uzlaşma sürecinde Türkmen askeri gurupların uluslararası arenada meşrutiyet ve temsilini sağlamıştır.

Uluslararası İlişkiler, Meclis, Türkmenlerin uluslararası alanda daha fazla tanınmasını ve destek bulmasını sağlamıştır. Türkiye başta olmak üzere çeşitli ülkelerle kurulan diplomatik ilişkiler, Türkmenlerin uluslararası arenada daha fazla destek bulmasına yardımcı olmuştur.

Suriye'nin değişen askeri ve siyasi eksenleri, göç ve ekonomik krizler Türkmen toplumu içinde de yankılar bulmuştur. Bu Zorluklar ve Engeller iç çekişmelerinde beraberinde getirmiştir, Suriye Devrimi sırasında Türkmenler arasında da çeşitli siyasi ve askeri anlaşmazlıklar yaşanmış, bu durum bazen meclisin etkinliğini azaltmıştır.

Bölgesel Baskılar, Suriye Türkmenleri diğer topluluklar gibi bölgesel kimliklerden etkilenmiştir, etkilenme farklılık gösteren siyasi anlayış ve davranışla kendini belirterek Türkmenler arasında bölgesel baskılar ve siyasi rekabet türemiştir. Bu baskılar, Türkmen Meclisi'nin hareket alanını zaman zaman kısıtlamıştır.

Sonuç olarak Suriye Türkmen Meclisi, Türkmenlerin siyasi katılımını ve toplum içindeki rollerini olumlu yönde etkilemiş ve onların daha görünür, organize ve etkili bir topluluk haline gelmesine katkıda bulunmuştur. Meclis, Türkmenlerin kültürel kimliklerini koruma, siyasi temsilini artırma ve uluslararası alanda destek bulma konularında önemli rol oynamıştır. Ancak, iç ve dış baskılar, meclisin faaliyetlerini zaman zaman zorlaştırmış olsa da genel olarak Türkmenlerin siyasi ve toplumsal güçlenmesine önemli katkılar sağlamıştır.